NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
حَدَّثَنَا
مُحَمَّدُ
بْنُ
الصَّبَّاحِ
الْبَزَّازُ
حَدَّثَنَا
هُشَيْمٌ
أَخْبَرَنَا
يُونُسُ
وَمَنْصُورٌ
عَنْ
الْحَسَنِ
عَنْ عَبْدِ
الرَّحْمَنِ
بْنِ
سَمُرَةَ
قَالَ قَالَ
لِي النَّبِيُّ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
يَا عَبْدَ
الرَّحْمَنِ
بْنَ
سَمُرَةَ لَا
تَسْأَلْ
الْإِمَارَةَ
فَإِنَّكَ
إِذَا أُعْطِيتَهَا
عَنْ
مَسْأَلَةٍ
وُكِلْتَ
فِيهَا إِلَى
نَفْسِكَ
وَإِنْ
أُعْطِيتَهَا
عَنْ غَيْرِ
مَسْأَلَةٍ
أُعِنْتَ
عَلَيْهَا
Abdurrahman b.
Semûre'den demiştir ki: Rasûlullah (S.A.V.) bana (şöyle) buyurdu:
"Ey Semûre'nin oğlu
Abdurrahman, yöneticilik isteme, çünkü bu istemeden dolayı sana yöneticilik
verilirse onunla başbaşa bırakılırsın. Eğer yöneticilik sana istemeden verilecek
olursa bu işte (Allah tarafından) sana yardım edilir."
İzah:
Buharî, ahkam; İman,
keffaret; Müslim, İmare, eymân; Tirmizî, nüzûr; Nesaî kada; Darimî, nüzûr;
Ahmed b. Hanbel V-62-63.
Metinde geçen imare
kelimesi burada "valilik, hakimlik gibi manevi sorumluluğu büyük olan
yöneticiliklerdir. Fahr-i kâinat efendimiz hadis-i şerifte taleb etmediği halde
yetkili makamlar tarafından en liyakatli görüldüğü için valilik ya da hakimlik
gibi bir yöneticilik makamına getirilen kimseye Allah'ın yardım edeceğini ve
dolayısıyla bu görevinde muvaffak olacağım müjdelerken bu makama kendi isteğiyle
gelen bir kimsenin ancak kendi kabiliyet ve dirayetiyle başbaşa kalacığını bu
işte AUah'dan bir yardıma mazhar olamayacağını, onun muvaffakiyetinin ya da
başarısızlığının sırf kendi şahsi kabiliyetine bağlı kalacağını haber
vermektedir.
Bu bakımdan ulema
valilik, hakimlik, müdürlük gibi görevleri istemenin mekruh olduğunu
söylemişlerdir. Bu hüküm yöneticilik yapmanın sakıncalı olduğu anlamına
gelmez. Sakıncalı olan kişinin liyakatma bakmadan yöneticilik görevi
istemesidir. Liyakatından dolayı yetkili makamlarca yöneticilik görevine
getirilen adaletli kimseler, görevlerini adaletle yürüttükleri sürece aynı
zamanda Allah'ın yardımına da müstahak ve duaları makbul kimselerdir. Hafız
Münzirî'nin açıklamasına göre, ulemadan bazıları adaleti yerine getirmek
gayesiyle idarecilik istemenin caiz olduğunu söylemişlerdir.